خورشید امید"جمال احمد" قصد طلوع ندارد

‌نخل‌هایشان را سر بریدند و مجتمع‌های صنعتی کاشتند تا رنگ‌های زندگی را ببلعند و آسمانش را از دودهای غلیظ اسیدی سیاه کنند، نفس کشیدن که سخت شد، عطای صنایع ملی را به لقایش بخشیدند و به امید هوای تازه به جمال احمدی دیگر رفتند، جمال احمدی که دیگر آن جمال احمد نخل‌های سر به فلک کشیده نشد...

‌به گزارش ایسنا،‌ در گذشته باید از بندرعباس به سمت اسکله شهید رجایی راه می‌افتادی، در میانه راه، سراغ پالایشگاه هشتم نفت را می‌گرفتی، جاده آسفالت بود و نشانی از درد و رنج مردم در فضا نبود اما به روستا که می‌رسیدی دنیا رنگ و بوی دیگری داشت، همین امر موجب اعتراضات اهالی روستا شد، اعتراضی که منجر به جابه‌جایی روستا به امید داشتن فردایی روشن‌تر شد اما گویا شب‌های تاریک جمال احمد قصد سحر شدن ندارد.

مسئول شورای اسلامی روستای جمال احمد در گفت‌وگو با ایسنا، در شرح مراحل جابجایی به محل جدید اظهار کرد: روستای قبلی جمال احمد بیش از 300سال قدمت داشت که در سال 68 شرکت آلومینیوم المهدی به منطقه غرب بندرعباس آمد و زمین‌های کشاورزی اهالی روستای جمال احمد را با وضعیت بدی گرفت و با برخی فشارها منطقه را قرق کردند و نخلستان‌ها را گرفتند.

محمدمهدی عبداللهی بابیان اینکه این نخلستان‌ها محل درآمد مردم بودند و بیشترین نخلستان موجود در بخش مرکزی استان در جمال احمد و نزدیک به 12 هزار اصله نخلستان بود، اضافه کرد: آلومینیوم المهدی پول زمین‌ها را به‌حساب استانداری واریز کردند دادستان سند زمین‌ها را که نزدیک به 400 هکتار بود یکجا به نام دولت زد.

آمدن آلومینیوم المهدی را به فال نیک گرفتیم

وی با اذعان به اینکه درنهایت به‌اجبار شرایط را پذیرفتیم، افزود: آمدن آلومینیوم المهدی را به فال نیک گرفتیم و فکر کردیم آمدن این مجتمع صنعتی به منطقه با توجه اینکه زمین‌هایمان که تنها محل درآمدمان در روستا بود را گرفته بودند برای ما ایجاد اشتغال کرده و یا امکاناتی را در اختیارمان قرار می‌دهند اما نه‌تنها امکاناتی به ما داده نشد، بلکه دچار معضلات زیست‌محیطی هم شدیم.

عبداللهی ادامه داد: در آن زمان وزیر صنعت، معدن و تجارت وقت به جمال احمد آمد و طی یک سخنرانی در مسجد این روستا وعده داد که به شما آب و برق رایگان داده، راه‌هایتان را درست می‌کنیم، امکانات موجود در مجتمع آلومینیوم المهدی مثل مرکز درمانی، زمین ورزشی و امکان اشتغال را در اختیار شما قرار می‌دهیم اما همین‌که شرکت‌ها فعالیت خود را آغاز کردند هیچ‌یک از این وعده‌ها عملی نشد و دیگر مسئولین به مردم و مشکلاتشان توجهی نکردند.

مسئول شورای اسلامی روستای جمال احمد با اشاره به اینکه در سال 71 هم پالایشگاه به غرب استان آمد و روستا را از سمت شمال هم محدود کرد، عنوان کرد: نه‌تنها در وضعیت اجتماعی و رفاهی روستا بهبودی حاصل نشد بلکه اوضاع وخیم‌تر هم شد.

 وی خاطرنشان کرد: نماینده حقوقی پالایشگاه گفت به مسئولین پیشنهاد دادیم 800میلیون تومان هزینه کرده تا روستا را جابه‌جا کنید.

تنها راه باقی‌مانده جابجایی روستا بود

عبداللهی بابیان اینکه و تنها راه باقی‌مانده را جابجایی روستا دیدیم سعی کردیم از طریق مسئولین چاره‌ای بیندیشیم، ابراز کرد:  با آقای هاشمی رفسنجانی، رئیس‌جمهور وقت مکاتباتی کرده و ایشان به جمال احمد آمد و با او صحبت‌هایی کردیم که نتیجه‌ای حاصل نشد و تا زمان ریاست جمهوری آقای خاتمی موضوع بغرنج‌تر و معضلات ما زیادتر شد.

مسئول شورای اسلامی روستای جمال احمد ادامه داد: برخی فعالان محیط‌زیست به جمال احمد آمده و پس از بررسی منطقه گفتند با توجه به اینکه این صنایع در فاصله کمی از یکدیگر و از روستا قرارگرفته‌اند، حتی اگر استانداردها را هم رعایت کنند، بازهم آلودگی زیست‌محیطی وجود خواهد داشت.

وی با اشاره به اینکه پالایشگاه نسبت به آلومینیوم المهدی استانداردتر بود، اضافه کرد: درحالی‌که مجتمع آلومینیوم المهدی معضلات و آلودگی‌های زیست‌محیطی زیادی داشت، بازهم اقدام به تأسیس کارخانه روی کردند که در محیطی روباز با اسید کار می‌کرد.

اهالی روستا دچار ناراحتی‌های تنفسی شدند

عبداللهی بابیان اینکه اهالی روستا دچار ناراحتی‌های تنفسی شدند که به تشخیص پزشکان از تنفس اسید بوده و حتی به برگ‌های درختان و لباس‌ها هم آسیب واردشده بود، افزود: خانم اکبری و فعالان‌ انجمن مردم‌نهادی که در آن فعالیت می‌کردند، اعلام کردند وضعیت بهداشت و درمان مردم، خاک، آب‌وهوای منطقه نیاز به بررسی علمی و دقیقی دارد که بسیار هزینه‌بردار است.

وی با اشاره به اینکه با کمک فعالان محیط‌زیستی نامه‌نگاری‌هایی کرده و موضوع را رسانه‌ای کردیم اما نتیجه‌ای نداشت، تصریح کرد: در زمان ریاست جمهوری آقای احمدی‌نژاد وضعیت بدتر شد و فاطمه واعظ جوادی، رئیس سازمان محیط‌زیست وقت کشور به همراه مهرداد کتال محسنی، مدیرکل وقت حفاظت محیط‌زیست استان هرمزگان به جمال احمد آمدند و وعده‌هایی دادند که بازهم بی‌نتیجه ماند.

مسئول شورای اسلامی روستای جمال احمد اظهار کرد: محمدرضا نعمت زاده، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران که به مسائل جمال احمد توجه ویژه‌ای داشت، وعده داد که با استاندار صحبت کرده، تمام هزینه‌های جابه‌جایی روستا را تقبل می‌کنم.

عبداللهی ادامه داد: کارگروهی به ریاست آقای صادقی معاون عمرانی وقت استاندار تشکیل و خانم اکبری، مدیر سازمان مردم‌نهاد ناشران طبیعت وزندگی جلسات متعددی را با فرماندار و استاندار وقت برگزار کرد که پس از مدتی فرماندار تقاضا داد به علت اینکه دستگاه‌های درگیر مسائل جمال احمد همه در سطح استان هستند کارگروه به استانداری منتقل شود.

تعهد پالایشگاه نسبت به پرداخت هزینه زیرساخت‌ها به دستگاه‌های ذی‌ربط

وی با بیان اینکه پس از انتقال کارگروه از فرمانداری به استانداری، تصمیمات اولیه خیلی به سود روستای جمال احمد گرفته شد، عنوان کرد: قرار شد پالایشگاه زیرساخت‌ها را انجام دهد و اماکن عمومی را احداث کند، حتی نقشه‌ها را هم تعیین کرده و تحویل پالایشگاه دادیم که در سازوکار بعدی تصویب شد دستگاه‌های متولی بااعتباری که از پالایشگاه دریافت می‌کنند مسئولیت جابجایی را متقبل شوند.

مسئول شورای اسلامی روستای جمال احمد با اشاره به اینکه پالایشگاه تعهد کرد بودجه‌ها را سقف بندی کرده و تا سقف مشخصی به ادارات کمک می‌کنیم تا زیرساخت‌های محل جدید روستا را بسازند، خاطرنشان کرد: پالایشگاه این اعتبارات را فاز به فاز به ادارات پرداخت کرد اما در فازهای اول بااینکه هزینه‌ها پرداخت شد شاهد پیشرفت فیزیکی در مکان جدید روستا نبودیم.

وقتی در محل جدید روستا ساکن شدیم، آب و برق هم نداشتیم

عبداللهی با اذعان به اینکه در آخرین جلسه‌ای که در اداره بازرسی داشتیم، شکایتی مبنی بر اینکه که ادارات متولی پول گرفته‌اند، اما کاری نکرده‌اند، مطرح کردیم، بیان کرد: اداره بازرسی در جلسه‌ای با ادارات متولی از هاشم نامور، مدیرعامل پالایشگاه تعهد گرفت که باقیمانده اعتبارات را پرداخت کرده و ادارات نیز متعهد شدند ساخت زیرساخت‌ها را شروع کنند.

وی در پایان بابیان اینکه تا سال 91 مردم کم‌کم در محل جدید جمال احمد در نزدیکی روستای تازیان ساکن شدند، اضافه کرد: درزمانی که در محل جدید روستا ساکن شدیم آب و برق نداشتیم و زیرساخت‌ها انجام نشده بود.

صنایع زمین‌ها را به‌زور از اهالی روستا گرفتند

امام‌جمعه روستای جمال احمد در گفت‌وگو با ایسنا، بابیان اینکه از سال 87 امام‌جمعه این روستا بوده است، اظهار کرد: روستای قدیم جمال احمد خوبی‌ها و بدی‌هایی داشت که هرکدام در جای خود قابل‌بحث است.

حسین جلالی ادامه داد: درگذشته شغل مردم جمال احمد کشاورزی بود، مجتمع آلومینیوم المهدی و پالایشگاه زمین‌های حاصلخیز و آبخیز روستا را از بین بردند، دیواری هم‌جوار با روستا کشیدند و از زمانی که این صنایع آمدند روستا آب‌وهوای خوبش را  هم از دست داد.

وی بابیان اینکه درگذشته در روزهای جمعه و تعطیلی از شهرهای دیگر برای تفریح به روستای قدیم جمال احمد می‌آمدند، افزود: خیلی‌ها نخلستان و کشت دیم داشتند و پدرانمان بیش از صدسال زحمت‌کشیده تا از کوهپایه‌هایی که در حال حاضر پالایشگاه در آن قرار دارد آب را به سمت زمین‌های حاصلخیز هدایت کرده بودند و با کوچک‌ترین باران بندهای نخلستان‌ها پر از آب می‌شد.

امام‌جمعه روستای جمال احمد با اشاره به اینکه این صنایع به روستا آمدند، زمین‌ها را به‌زور از اهالی روستا گرفتند و زمین‌های کشاورزی‌مان در آلومینیوم المهدی زیر کارخانه افتاده‌اند و چون زمین‌ها را بدون رضایت مردم گرفتند غصبی و همیشه خراب است و مشکلاتی دارد، تصریح کرد: درحالی‌که این زمین‌ها حاصلخیز بوده و مردم از طریق آن‌ها امرارمعاش می‌کردند، کارشناسی برای قیمت‌گذاری آن‌ها از تهران آمد و ارزش زمین‌ها را متری یک هزار ریال تخمین زد که با اعتراض مردم مواجه شد و این اعتراض‌ها را سرکوب کرده، راه را بستند و دور زمین‌ها را فنس کشیده و کاملاً از روستا جدا کردند.

مردم روستا با اکراه احداث صنایع در زمین‌هایشان را پذیرفتند

جلالی با بیان اینکه بعدازآن در سال 68 دو کارشناس از تهران آمدند و وقتی ارتباط زمین‌ها را به‌طور کامل با روستا قطع کردند گفتند ارزش زمین‌ها رام‌تری یک‌صد ریال اعلام کردند که بسیاری از مردم هنوز هم پولشان را نگرفته‌اند، عنوان کرد: درنهایت مسئولین به مردم گفتند صنعت ملی است و باید ساخته شود و مردم و با تصور اینکه احداث این صنایع برای مردم این روستا هم مفید خواهد بود، با اکراه پذیرفتند.

وی با اشاره به اینکه چند سال بعد نیز پالایشگاه به این منطقه آمد، دیواری از سمت شمال کشید و روستای جمال احمد بین دیوارهای صنایع محصور شد، ابراز کرد: زمین‌های مردم حتی آن نخلستان‌هایی که در زمین‌های جنوبی جمال احمد بود کاملاً خشک شد و به علت اینکه آب مصرفی صنایع زیاد بود، آب سطح روستا بالا آمد و کل نخلستان‌های جنوب غربی روستا که در محدوده مجتمع آلومینیوم المهدی نیفتاده بود کاملاً خشک شد.

پس از جابه‌جایی با معضلات دیگری مواجه شدیم

امام‌جمعه روستای جمال احمد بابیان اینکه از طرفی هوای روستا به‌شدت آلوده شده بود و اگر برق می‌رفت نمی‌توانستیم بیرون از خانه برویم و دچار مشکلات تنفسی می‌شدیم، افزود: با تمام این اتفاقات مجبور شدیم به محل جدید جابه‌جا شویم با این تصور که این منطقه ازنظر آب‌وهوا بهتر است و آلوده نیست.

جلالی با اشاره به اینکه پس از جابه‌جایی به منطقه جدید با معضلات دیگری مواجه شدیم، اضافه کرد: بعد از مشکلات اساسی و زیست‌محیطی که این منطقه دارد یکی از مشکلات اصلی مردم روستا مسئله بیکاری است.

وی ادامه داد: در روستای قبلی مردم شغل داشتند و حتی کسانی که زمین‌هایشان را از دست داده بودند کارهای دیگری می‌کردند و مغازه و املاک تجاری داشتند.

امام‌جمعه روستای جمال احمد  با اذعان به اینکه در سال 87 قیمت کارشناسی زمین‌های مسکونی (متری 900هزار ریال) خوب بود و تمامی آن به‌صورت نقد و یکجا پرداخت شد و با تجربه تلخی که مردم جمال احمد در خصوص زمین‌های کشاورزی‌شان داشتند کسی اعتراض نکرد، خاطرنشان کرد: دو سال طول کشید تا زمین‌های منطقه جدید را تحویل دهند که اگر به‌موقع تحویل می‌دادند و خدمات و زیرساخت‌های روستا را اجرا می‌کردند این جابه‌جایی مثمر ثمر و مفید فایده بود اما با احتساب این تأخیرها مردم متضرر شدند.

کاهش جمعیت پس از جابه‌جایی به ضرر روستا تمام شد

دهیار روستای جمال احمد در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص جمعیت این روستا قبل و بعدازآن جابه‌جایی اظهار کرد: جمعیت روستای سابق جمال احمد برابر آمار سرشماری سال 85 ، 976 نفر و غریب به 265 خانوار بوده است اما در طرح جابجایی که انجام شد مردم پراکنده شدند و در سال 90  پس از جابه‌جایی برابر مصوبات جدید سرشماری جمعیت روستا به 512 نفر و 168 خانوار رسید و به نصف تقلیل یافت.

اسکندر دامدل با بیان اینکه این کاهش جمعیت موجب کاهش اعتبارات دهیاری و به ضرر روستا تمام شد، افزود: در سرشماری جدیدی  که انجام‌شده تعداد خانوار ساکن در روستا به 386 خانوار  رسیده و جمعیت دقیق را هنوز اعلام نکرده‌اند اما با برآوردی اجمالی جمعیت روستا به حدود 1400 الی 1500 نفر رسیده است.

به گزارش ایسنا، طرح جابجایی روستای جمال احمد به‌عنوان پایلوتی برای جابجایی سایر روستاهای غرب استان هرمزگان به دلیل استقرار صنایع در این منطقه و مواجهه با مسائل مخاطره‌آمیز زیست‌محیطی  از سال 86 مطرح شد.

در سال 90 این جابه‌جایی در حالی صورت گرفت که نه‌تنها زیرساخت‌های موردنیاز روستا ازجمله آب، فاضلاب، برق، خطوط مخابرات، مسجد، مدرسه و... انجام نشده بود، بلکه مردم این روستا با مشکلات زیست‌محیطی جدید و بغرنجی ازجمله قرار گرفتن در مجاورت سایت پسماند زباله شهر بندرعباس و همچنین مساعد نبودن خاک این روستا برای اجرای طرح فاضلاب روستایی روبه‌رو شدند.

خبرگزاری ایسنا در راستای رسالت خبری خود آمادگی انتشار هرگونه نظر، انتقاد و پیشنهاد‌های افراد حقیقی، دستگاه‌های ذی‌ربط و مسئولانی که نامشان در گزارش‌ برده شده، دارد.

گزارش از: لیدا رضایی، خبرنگار ایسنا، منطقه خلیج‌فارس

‌

انتهای پیام